Przepis na perfekcyjne baloty z firmą Kuhn

Które rozwiązanie daje największe korzyści?

Przeprowadzone w latach 2021-2022 przez firmę Kuhn we współpracy z laboratorium Eurofins Agro w Wageningen (Holandia) miało na celu porównanie bel pod kątem jakości paszy, tworzenia się pleśni oraz stabilności kształtu beli, a także udzielenie odpowiedzi na pytanie, jaka jest różnica między belami konwencjonalnie wiązanymi siatką i owijanymi (6 warstw folii) w porównaniu do bel wiązanych folią i owijanych z użyciem technologii 3D (5 warstw folii)?

W ramach badania, w czerwcu 2021 r. w gospodarstwie Josa Kuypersa w Aarle-Rixtel (Holandia) skoszono i zakiszono 12 ha użytków zielonych. Bele zostały sprasowane, związane i owinięte za pomocą prasy stałokomorowej Kuhn FBP 3135. Dwie grupy bel różniły się technologią wiązania i owijania:

• Grupa 1: bele wiązane 2,75 warstwami siatki i owijane 6 warstwami folii.
• Grupa 2: bele wiązane 3 warstwami folii i owijane 5 warstwami folii z technologią 3D i Intelliwrap.

Analiza obejmowała badania wartości odżywczych paszy oraz kontrolę zakonserwowania po 6 tygodniach i 8 miesiącach składowania. Wyniki wskazują na wyższość technologii wiązania folią, zwłaszcza w dłuższym okresie przechowywania.

Analiza wartości odżywczych paszy po 6 tygodniach nie wykazała znaczących różnic między obiema grupami bel. Jednak bele wiązane folią wykazywały niższą zawartość amoniaku (11%) w porównaniu do bel wiązanych siatką (13%). Z kolei po 8 miesiącach składowania bele wiązane folią wykazywały znacznie niższą zawartość kwasu masłowego (4,9 g/kg suchej masy) w porównaniu do bel wiązanych siatką (9,2 g/kg suchej masy). A tymczasem, im wyższa zawartość kwasu masłowego, tym gorzej przebiega proces konserwacji, co jest szczególnie widoczne w dłuższym okresie składowania balotów. Na lepsze przechowywanie balotów wpływa także redukcja ilości tlenu podczas procesu fermentacji, co wpływa na ograniczenie koniecznego w takim przypadku nakładu energii oraz suchej masy. Jest to możliwe dzięki owijaniu 3D, które polega na tym, iż na okrągłą część i ranty beli nakłada się proporcjonalnie więcej warstw folii niż na jej boki. Odbywa się to poprzez obracanie rolki folii o 1/4 obrotu podczas owijania beli, co skutkuje dodatkowym zabezpieczeniem newralgicznych części beli. Podczas owijania folia zostaje naciągnięta do 70%, przez co rozciąga się wokół beli niczym guma. Skutkuje to zaś wytłoczeniem dodatkowego tlenu.

Wróćmy jednak jeszcze na moment do nieco niższej zawartości amoniaku – udział tego związku chemicznego wskazuje bowiem na rozkład białka przez bakterie odpowiadające za konserwację. Dodajmy zaś do tego, iż bele wiązane folią wykazały zdecydowanie mniej miejsc występowania pleśni niż bele wiązane siatką. A na koniec jeszcze aspekt ekonomiczny – oszczędność jednej warstwy folii niweluje dodatkowe koszty wiązania folią. Jest to zasługa systemu Intelliwrap, dzięki któremu poprzez zmianę prędkości obrotowej beli podczas owijania można precyzyjnie kontrolować liczbę warstw folii (parzystą lub nieparzystą) potrzebnych do owinięcia beli. Odbywa się to w pełni automatycznie po wprowadzeniu na terminalu wymaganej liczby warstw folii. 

Proces konserwacji

Za przebieg procesu konserwacji odpowiadają naturalnie występujące bakterie. Każda bela składa się bowiem częściowo z cukrów, białek i wody (w początkowej fazie obecny jest także tlen). Po zakiszeniu proces konserwacji rozpoczyna się od działania bakterii tlenowych, które przekształcają cukry z tlenem w CO₂ i wodę. Oznacza to utratę energii (cukrów) i suchej masy, a proces ten trwa aż do zużycia całego tlenu. W dalszej kolejności uaktywniają się bakterie beztlenowe, które również zużywają cukry, ale przekształcają je w kwas mlekowy i CO₂. Proces ten obniża poziom kwasowości (pH) i powoduje zwiększenie zawartości CO₂. Docelowo proces konserwacji zatrzymuje się, w zależności od zawartości suchej masy – na podstawie pH (przy zawartości poniżej 50% suchej masy, czyli w stosunkowo wilgotnych kiszonkach) lub na podstawie stężenia CO₂ (przy zawartości powyżej 50% suchej masy). Po tym czasie bela jest stabilna i może być składowana przez dłuższy czas.