Dość szybko MB-Trac z niebieskim opryskiwaczem firmy Lemken zbliża się do uwrocia. Oprócz typowych odgłosów generowanych przez silnik i pompę można usłyszeć dźwięki zbliżone do dźwięków powstających podczas pracy maszyny do szycia. Odgłosy te zmieniają się wraz ze zmniejszającą się prędkością jazdy i milkną całkowicie wraz z wyłączeniem ostatniej sekcji opryskiwacza.
Efektywny system
Stoimy przed opryskiwaczem Primus (belka o szerokości 27 m) firmy Lemken z systemem DynaJet firmy TeeJet. Rozwiązanie to zwielokrotnia - mówiąc w uproszczeniu - otwieranie i zamykanie pojedynczych zaworów w rozpylaczach, które włączają/wyłączają się dziesięciokrotnie w ciągu sekundy (10 Hz).
Każdy typ rozpylacza ma określony zakres ciśnienia, w którym wytwarza optymalne spektrum kropel. W wypadku wysokiego ciśnienia powstaje wiele drobnych kropel, które mogą zwiększać efekt znoszenia, z kolei w wypadku zbyt niskiego ciśnienia działanie rozprowadzonych środków ochrony roślin ze względu na zbyt duże krople nie jest optymalne.W celu zwiększenia wydajności powierzchniowej użytkownicy oczekują systemu rozpylaczy, który w każdych warunkach czy też przy wszystkich prędkościach roboczych będzie wytwarzać optymalne spektrum kropel.
Od dłuższego czasu istnieje stanowiące pomoc rozwiązanie w postaci systemów z dwoma lub czterema rozpylaczami, które w zależności od prędkości włączają pojedyncze rozpylacze lub ich kombinacje. Jest to dość dobra odpowiedź na oczekiwania użytkowników, jednakże jest niczym przekładnia przełączana pod obciążeniem w ciągniku. Ma się właściwie wszystkie możliwości, ale w tym zakresie, w którym chce się pracować, następuje rozminięcie się z optimum. Do tego dochodzi fakt, że w wypadku systemów z dwoma lub czterema rozpylaczami o pryskiwać może jednocześnie do czterech rozpylaczy.
Poza tym kierowca nie może zauważyć ewentualnie zapchanych rozpylaczy. Maszyna wyposażona w system DynaJet jest zbudowana jeszcze całkiem konwencjonalnie. Za napędzaną mechanicznie pom pą znajdują się kurek czterodrożny, zawór główny, miernik przepływu, czujnik ciśnieniowy i zawory sekcyjne. Elektronika systemu DynaJet znajduje się za systemem konwencjonalnym. Zaletą tego jest prostsza budowa, choć wymaga to znacznie większego nakładu, aby odpowiednio zgrać ze sobą oba obwody regulacyjne systemu konwencjonalnego i DynaJet. Działa to jednak w sposób przekonywujący. Jedynie prowadzące do drążków rozpylaczy kable i migające na żółto przy włączonej elektronice lampki LED odróżniają ten system od konwencjonalnych opryskiwaczy.
Kierowca ma w kabinie drugi mały ekran dotykowy. Jeśli użytkownik życzy sobie sterowania ilością rozprowadzanego środka opryskowego i map pokrycia roś lin tym środkiem, wówczas dochodzi do tego trzeci ekran. Jednakże gospodarstwo testowe zazwyczaj z tego rezygnowało, ponieważ ciągnik pociągowy jest wyposażony w system kierowania RTK i pokazuje wirtualnie sekcje.
Po rozłożeniu belki roboczej kierowca wybiera ilość rozprowadzanego środka opryskowego w komputerze i żądane spektrum kropel na ekranie systemu DynaJet. W tle „konwencjonalny” system ustawia ciśnienie i próbuje je utrzymywać niezależnie od wielkości przepływu. Następnie system DynaJet reguluje ilość rozprowadzanego środka opryskowego - w wypadku 50% cyklów ilość ta jest mniejsza o połowę.
Maszyna do szycia
Wraz z włączeniem sekcji przy otwartej tylnej szybie można bardzo dobrze usłyszeć dźwię ki zbliżone do pracy maszyny do szycia. Wraz ze zwiększającą się prędkością dźwięki te zmieniają się, co pozwala wysuwać wnioski co do cyklów włączania. W wypadku systemu DynaJet rozpylacze pracują w taki sposób, iż dla 50% cyklów sąsiadujące rozpylacze włączają się na zmianę. Jeśli wejdzie się w niższy zakres, wówczas pozostaje otwarta mała luka – przynajmniej teoretycznie! Jednakże w praktyce „przerwy” są tak krótkie, że nie są dostrzegalne luki w wachlarzu opryskowym. Gospodarstwo testowe stosowało zgodnie z zaleceniami firmy TeeJet rozpylacze TT11006 oraz TTIJ11006.
Dodatkowo stosowało własne rozpylacze. Ze „starymi” rozpylaczami XR11006 gospodarstwo miało w minionych latach bardzo dobre doświadczenia w zakresie rozpro wa dzania RSM. Krople są wystarczająco duże, aby nie powodować wypaleń. Stosowane powszechnie w praktyce ilości rozprowadzanego środka opryskowego wynoszą ok. 225-300 l/ha.
Jeśli są potrzebne mniejsze ilości, wówczas trzeba jechać znacznie szybciej lub wybrać mniejsze rozpylacze. Jednakże mniejsze rozpylacze powodują większy udział drobnych kropel. Dzięki systemowi DynaJet można utrzymywać spektrum kropel na stałym po ziomie także w wypadku mniejszych ilości rozprowadzanego środka opryskowego.
Inny zakres stosowania jest możliwy w połączeniu z czujnikami podczerwieni lub czujnikami N: W wypadku stałej prędkości jazdy i stałego spektrum kropel można dostosować w szerokim zakresie ilość rozprowadzanego środka opryskowego i tym samym zużycie nawozu płynnego lub regulatora wzrostu.
W wypadku znanych systemów kierowca musi dostosować prędkość jazdy, aby utrzymywać spektrum kropel na niezmiennym poziomie. Gospodarstwo testowało tak samo rozpylacze AI11005. Mimo że rozpylacze inżektorowe w systemach standardowych potrzebują pewnego „rozruchu”, aby efektywnie tworzyć parasol opryskowy, w wypadku systemu
DynaJet wachlarz opryskowy pozostaje niezmienny. Rozpylacz AI11005 można stosować w odniesieniu do ilości rozprowadzanego środka opryskowego przy 50% cyklów jak rozpylacz 025. Aby system DynaJet znał parametry stosowanych rozpylaczy, kierowca musi go wybrać ręcznie. Firma TeeJet zapisała do tej pory w systemie tylko własne rozpylacze. Mamy nadzieję, że wraz ze zwiększającą się popularnością pojawią się w bazie danych rozpylacze innych producentów.
System ma stosunkowo wysoki pobór prądu ze względu na dodanie pojedynczych korpusów włączających, które w przeciwieństwie do znanych zaworów elektrycznych znajdują się w trybie pracy ciągłej. Firma TeeJet rozwiązała to poprzez dwa niezależne zasilania elektryczne. System DynaJet otrzymuje prąd poprzez gniazdo ISOBUS z tyłu ciągnika. Komputer odpowiedzialny za dozowanie i sekcje jest zasilany poprzez trzybiegunowe gniazdo. Do jesieni tego roku firma TeeJet chce, aby cały system nadawał się do pracy poprzez ISOBUS, tak by „tylko” musiało zostać podłączone gniazdo ISOBUS z tyłu obok hydrauliki.
Z częstotliwością 20 Hz
Firma TeeJet sprzedaje już system DynaJet z powodzeniem w USA. Dla rynku europejskiego pracuje nad uznaniem urzędowym - w tym wypadku chodzi o Julius-Kühn-Institut (JKI) w Braunschweig. Pod względem technicznym firma TeeJet wprowadza na rynek poprzez system DynaJet prawdziwą gratkę. Zapewnia on optymalne warunki dla prawdziwego włączania pojedynczych rozpylaczy i indywidualnego sterowania rozpylaczami. W połączeniu z automatycznym włączaniem sekcji z dokładnością RTK powinno być możliwe do zrealizowania także prawdziwe sterowanie i lo ścią rozprowadzanego środka opryskowego na zakrętach. Ten postęp odpowiada wprowadzeniu w ciągnikach przekładni CVT.
Uaktualnienie obu systemów komputerowych na obecnie bardzo popularny ISOBUS ułatwi oprócz przyczepiania i odczepiania także obsługę. Przede wszystkim obsługa powinna stać się znacznie prostsza wraz z kompletnym sterowaniem maszyną poprzez terminal. Według informacji firmy TeeJet system DynaJet będzie miał od wiosny 2017 r. częstotliwość 20 Hz. Poprzez zwiększenie częstotliwości będzie można jeszcze znacznie zmniejszyć czasy przerw w strumieniu cieczy. Tym samym bezproblemowe będzie stosowanie rozpylaczy takich jak np. AI firmy TeeJet.
