Trwałe starzenie się wsi
Proces starzenia się wsi postępuje od lat, a jego dynamika różni się w zależności od regionu. W 1975 roku tylko 10,8% mieszkańców wsi znajdowało się w wieku poprodukcyjnym. W 2023 roku odsetek ten wzrósł do 17,2%. Raport „Monitoring rozwoju obszarów wiejskich” wskazuje, że najszybciej starzeją się województwa zachodnie, choć obszary centralnej Polski już wcześniej uzyskały status „starych demograficznie”. Eksperci Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej podkreślają, że zmiany te wynikają z wyludniania się wsi, które jest napędzane przez odpływ młodzieży do miast.
Dlaczego młodzież rezygnuje z pracy w rolnictwie?
Młodzi ludzie z obszarów wiejskich coraz częściej wybierają życie w miastach, gdzie widzą większe szanse na rozwój zawodowy i wyższy standard życia. Badania pokazują, że aż 77% osób w wieku 18-29 lat z terenów wiejskich nie chce pracować w rolnictwie. Powód? Młodzież pragnie zdobywać wykształcenie wyższe i podejmować zawody wymagające specjalistycznych kwalifikacji, takie jak informatyk, prawnik czy ekonomista. W badaniu z 2010 roku żadna z osób nie wybrała zawodu rolnika jako swojej aspiracji zawodowej.
Rodzice młodzieży z terenów wiejskich również wspierają edukacyjne ambicje swoich dzieci. Aż 82% badanych rodziców chce, aby ich dzieci zdobyły wyższe wykształcenie, co dodatkowo sprzyja migracji do miast. Młodzież najchętniej wybiera pięć głównych kierunków: Warszawę, Kraków, Wrocław, Poznań i Trójmiasto. Dużą rolę odgrywa także bogatsza oferta kulturalna i społeczna tych ośrodków, co czyni życie w mieście bardziej atrakcyjnym.
Sektor rolniczy w obliczu zmian
Starzenie się społeczeństwa na wsi i brak zainteresowania młodzieży rolnictwem oznacza, że sektor ten musi zmierzyć się z problemem zapewnienia ciągłości pokoleniowej.
– Głównym powodem migracji jest poszukiwanie lepszych perspektyw edukacyjnych i zawodowych, które dają szansę na wyższy standard życia. Dodatkowo młodzież przyciągają dynamiczne możliwości rozwoju zawodowego, dostęp do szerokiego rynku pracy, a także bogatsza oferta kulturalna i społeczna – podkreśla Krzysztof Podhajski, prezes zarządu Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej.
