Kukurydza to roślina, która dzięki swojemu głębokiemu systemowi korzeniowemu może dość dobrze przetrwać okresowe niedobory wody, jednak brak wody staje się zauważalny już pod koniec wiosny. Największe potrzeby wodne kukurydza wykazuje w czasie kwitnienia, czyli w lipcu i na początku sierpnia, kiedy przypada okres suszy. Niedobór wody wpływa na słabsze zawiązywanie kolb, gorsze zaziarnienie oraz mniejszą masę nasion, a także osłabienie żywotności pyłku. Szczególnie niebezpieczne są takie warunki na słabszych stanowiskach glebowych. W takich miejscach ważne jest, by kukurydza miała dostęp do wilgoci znajdującej się na większej głębokości. Jeśli gleba ma złą strukturę lub podeszwy płużne, korzenie nie sięgają wody z głębszych warstw.
System korzeniowy kukurydzy rozwija się już na początku kwitnienia, choć jego dalszy wzrost w tym czasie jest znacznie wolniejszy. Korzenie roślin rozprzestrzeniają się w miejscach, gdzie jest tlen i woda, ponieważ odpowiednia proporcja powietrza do wody jest kluczowa dla ich rozwoju. Z tego względu na etapie kwitnienia, kiedy zapotrzebowanie na wodę jest największe, istotne jest, by roślina miała rozbudowany system korzeniowy, który zapewni jej dostęp do wody z głębszych warstw gleby.
Odporność na suszę i zdolność do rozwoju systemu korzeniowego zależy również od odmiany. Niektóre hybrydy lepiej radzą sobie z rozrostem korzeni w czasie tworzenia ziaren. Wyjątkowym wyzwaniem dla hodowców jest opracowanie odmian, które wytrzymają letnie okresy suszy, szczególnie w połączeniu z wysokimi temperaturami, które obniżają kondycję roślin. Programy hodowlane skupiają się na tworzeniu odmian tolerujących suszę, co jest jednym z głównych kierunków w międzynarodowych programach hodowlanych.
Przykładem takiej odmiany jest mieszaniec DKC3595 (FAO 240-250), który wyróżnia się bardzo silnym systemem korzeniowym, zapewniającym roślinie dostęp do wody nawet w okresach deficytu wilgoci. Odmiany z głębokim systemem korzeniowym lepiej radzą sobie w warunkach suszy i są bardziej stabilne w plonowaniu, nawet na słabszych glebach. We wczesnych etapach wzrostu rośliny rozwijają korzenie bardzo szybko, co pozytywnie wpływa na późniejsze plony.
Agnieszka Rogowska
