Nowy tekst wejdzie w życie 42 miesiące po jego opublikowaniu, czyli 20 stycznia 2027 r. Wyjątki dotyczą niektórych przepisów mających zastosowanie do państw członkowskich, takich jak notyfikacja jednostek oceniających zgodność, definicje kar z każdej UE itp. Pomiędzy Dyrektywą Maszynową a Rozporządzeniem Maszynowym nie ma przepisów przejściowych. Oznacza to, że producenci będą musieli przestrzegać dyrektywy maszynowej do 19 stycznia 2027 r., a nowego rozporządzenia maszynowego od następnego dnia.
Główne zmiany
Rozporządzenie Maszynowe wprowadza istotne zmiany, wśród których:
Status prawny: jako rozporządzenie, Rozporządzenie Maszynowe zapewnia większą harmonizację, a także bezpośrednie stosowanie w całej UE. Producenci nie będą musieli czekać na transpozycję do prawa krajowego każdego kraju, która może wprowadzić bardziej rygorystyczne wymogi krajowe.
Nowe ramy prawne: rozporządzenie w sprawie maszyn jest zgodne z zasadami nowych ram prawnych, które określają główne zasady akredytacji jednostek oceniających zgodność i ramy nadzoru rynku.
Bez papieru: producenci mogą dostarczać instrukcje produktu w formacie cyfrowym. Jeśli maszyna jest przeznaczona dla użytkowników nieprofesjonalnych, należy dostarczyć dokument papierowy zawierający główne informacje dotyczące bezpieczeństwa.
Wspólne specyfikacje: Rozporządzenie Maszynowe określa zasady opracowywania wspólnych specyfikacji na wypadek, gdyby pojawiły się problemy z opracowaniem zharmonizowanej normy dla konkretnej maszyny.
Istotna modyfikacja: wprowadzono pojęcie "istotnej modyfikacji", które dotyczy ewolucji/modyfikacji wprowadzonych przez użytkownika końcowego i które powodują zmianę istotnych zagrożeń związanych ze zmodyfikowaną maszyną.
Ocena zgodności: ogólną zasadą oceny zgodności maszyn jest samokontrola. Maszyny wskazane w wykazie zawartym w Rozporządzeniu muszą zostać poddane walidacji przez jednostki notyfikowane (zewnętrzne akredytowane ośrodki). Zgodnie z Dyrektywą Maszynową istniała możliwość ubiegania się o samo zgodność, gdy istniejąca norma zharmonizowana obejmuje wszystkie istotne zagrożenia; zgodnie z Rozporządzeniem Maszynowym możliwość ta została cofnięta dla niektórych konkretnych maszyn lub komponentów. W szczególności WOM-y i ich osłony, gdy są wprowadzane do obrotu, będą musiały zostać zatwierdzone przez jednostkę notyfikowaną.
Uczenie maszynowe: systemy zawierające "w pełni lub częściowo samo rozwijające się zachowanie zawierające podejścia oparte na uczeniu maszynowym" znajdują się obecnie na liście maszyn wymagających walidacji przez jednostkę notyfikowaną. Przyszłe rozporządzenie w sprawie sztucznej inteligencji, gdy zostanie opublikowane, uzna te systemy za sztuczną inteligencję wysokiego ryzyka i nałoży dodatkowe wymagania.
Częściowo ukończone maszyny będą musiały spełniać wymogi rozporządzenia w sprawie maszyn, zanim zostaną włączone do całej maszyny.
Wymagania techniczne
Wymagania techniczne zostały zebrane w specjalnym załączniku do Rozporządzenia Maszynowego. W porównaniu z Dyrektywą Maszynową numeracja pozostaje niezmieniona. Poniżej znajduje się przegląd głównych zmian.
Ochrona przed korupcją/Bezpieczeństwo i niezawodność systemów sterowania: Rozporządzenie Maszynowe rozszerza zakres ochrony przed wpływami zewnętrznymi, w przypadku gdy skutkowałyby one niebezpiecznym zachowaniem maszyny. Ma to wpływ zarówno na ochronę maszyn, jak i zachowanie systemów sterowania (cyberbezpieczeństwo). Producent jest zobowiązany do identyfikacji kluczowych danych lub kluczowego oprogramowania, wersji zainstalowanego oprogramowania, dowodów interwencji. Zbliżająca się publikacja ustawy o cyberodporności powinna szczegółowo omówić tę kwestię. W przypadku zdalnego sterowania awaria komunikacji lub połączenia również nie może prowadzić do niebezpiecznej sytuacji.
Producenci maszyn samojezdnych będą musieli:
Zapewnić filtrowaną kabinę dla maszyn z kierowcą jeżdżącym, gdy głównym zastosowaniem maszyny jest aplikacja substancji niebezpiecznych. Dotyczy to zazwyczaj opryskiwaczy samojezdnych.
Zapewnienie dźwiękowego i wizualnego ostrzeżenia, gdy pas bezpieczeństwa nie jest zapięty w maszynach stwarzających ryzyko przewrócenia. Ponadto, jeśli istnieje znaczne ryzyko przewrócenia się lub wywrócenia maszyny, a system przytrzymujący nie jest używany, maszyna nie może się poruszać.
Należy wziąć pod uwagę możliwość kontaktu z napowietrznymi liniami energetycznymi. Producenci będą musieli to zrobić po pierwsze za pomocą środków mających na celu uniknięcie kontaktu lub powstania łuku elektrycznego, a po drugie za pomocą rozwiązań zapobiegających zagrożeniom elektrycznym w przypadku kontaktu.
W przypadku autonomicznych maszyn samojezdnych wprowadzono zestaw nowych wymagań:
Możliwość posiadania nadzorcy i związanej z nim funkcji nadzorczej. Rola ta ma na celu monitorowanie działań robota, gdy jest on w trybie autonomicznym. Robot musi wysyłać informacje i alerty do nadzorcy, który ma możliwość zatrzymania, ponownego uruchomienia maszyny w trybie autonomicznym lub doprowadzenia jej do bezpiecznej pozycji.
Robot musi poruszać się bezpiecznie w określonym obszarze roboczym (również w celu automatycznego ładowania akumulatorów), wykorzystując fizyczne granice lub wykrywanie przeszkód.
Wreszcie, w przypadku maszyn wyposażonych w całkowicie lub częściowo samo rozwijającą się logikę lub zachowanie, ocena ryzyka będzie musiała uwzględniać zachowanie maszyny po jej wprowadzeniu do obrotu. Środek ten dotyczy w szczególności przestrzeni ruchu i zadań, które będą wykonywane. Producent będzie musiał zapewnić dobre połączenie między operatorem a maszyną, jeśli chodzi o komunikację i siły wykorzystywane do wykonania zadania. Wreszcie, dane związane z oprogramowaniem funkcji bezpieczeństwa podejmującym decyzję będą musiały być przechowywane za każdym razem, gdy decyzja zostanie podjęta.
